QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ QUYỀN ĐỊNH ĐOẠT
CÂU HỎI
Kính chào công ty Luật TNHH TLK, kính mong được Quý Công ty giải đáp vấn đề như sau: Tôi tích cóp cả đời có được tài sản là một mảnh đất, cất được căn nhà trên đó và muốn lập di chúc để lại ngôi nhà này cho người con trai út nhưng lại có mấy vấn đề phát sinh. Các con tôi bảo rằng tôi không được tự ý lập di chúc như thế mà phải thông qua ý kiến của tất cả 5 người con? Tôi muốn hỏi luật sư rằng tôi có được tự mình lập di chúc như thế không? Mong được Quý Công ty giải đáp. Tôi xin cảm ơn!
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
1. Bảo vệ quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản
2. Quyền sở hữu và quyền khác đối với tài sản là gì? Đặc điểm của những quyền này
3. Mẹ kế tự ý chuyển toàn bộ tài sản chung cho con riêng, phải làm thế nào?
Cảm ơn Quý Khách hàng đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Công ty Luật TNHH TLK, trên cơ sở quy định pháp luật và thực tiễn giải quyết, chúng tôi xin gửi tới Quý Khách hàng nội dung tư vấn như sau:
CƠ SỞ PHÁP LÝ
1. Bộ Luật Dân sự: số 91/2015/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 24 tháng 11 năm 2015;
2. Các văn bản pháp luật khác hướng dẫn có liên quan.
NỘI DUNG TƯ VẤN
Vấn đề quyền định đoạt tài sản trong thừa kế luôn là chủ đề mang lại nhiều sự quan tâm và bàn luận nhất. Các câu hỏi chúng tôi nhận được nhiều nhất là: Chủ sở hữu có được tự ý định đoạt tài sản khi lập di chúc không? Người mất năng lực hành vi có được định đoạt tài sản không? Có cần điều kiện gì để thực hiện quyền định đoạt trong vấn đề thừa kế không? Hôm nay, Luật TLK sẽ giúp Quý Khách hàng giải quyết tất cả các thắc mắc trên để tìm ra câu trả lời cho trường hợp của Quý Khách.
Ảnh 1. Quy định pháp luật về quyền định đoạt?_Hotline: 0972118764
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ PHÁP LÝ QUAN TRỌNG LIÊN QUAN TỚI QUYỀN ĐỊNH ĐOẠT VÀ THỪA KẾ.
1. Quyền định đoạt là gì?
Tại Điều 192 Bộ luật dân sự năm 2015: "Quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy tài sản."
Xét dưới góc độ pháp lý thì quyền định đoạt là quyền quan trọng nhất của chủ sở hữu đối với tài sản. Theo đó, Quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu theo quy định của luật. Có thể làm rõ Quyền định đoạt được định nghĩa theo hai khía cạnh là định đoạt số phận thực tế của tài sản và định đoạt số phận pháp lý của tài sản:
Thứ nhất, về định đoạt số phận thực tế của tài sản. Quyền định đoạt trong trường hợp này được hiểu là sự tác động đến tài sản khiến cho chúng không còn tồn tại trên thực tế. Ví dụ với các tài sản như lương thực, thực phẩm hay mỹ phẩm là các tài sản có tính tiêu hao, chủ sở hữu các tài sản đó trong quá trình sử dụng đã tiêu hao chúng đến khi hết và khiến chúng không còn tồn tại. Một ví dụ khác với các tài sản không tiêu hao, chủ sở hữu có thể có nhiều các tiêu hủy một tài sản như đốt, phá hủy, khiến chúng biến mất hoặc không còn như ban đầu. Đó là định đoạt số phận thực tế của tài sản.
Thứ hai, về định đoạt số phận pháp lý của tài sản. Trên thực tế, có nhiều các để định đoạt số phận pháp lý của tài sản và cũng có nhiều kết quả khác nhau cho việc thực hiện quyền định đoạt này. Ví dụ, việc định đoạt này được thực hiện thông qua hình thức như chuyển giao quyền sở hữu tài sản cho chủ thể khác bằng việc xác lập các hợp đồng như bán, tặng cho, trao đổi tài sản cho người khác. Khi chuyển giao quyền sở hữu tài sản cho chủ thể khác, có thể nói đây là những hợp đồng mà chủ thể đã chuyển giao đồng thời cả ba quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt cho người khác một cách vĩnh viễn.
2. Quyền định đoạt của chủ sở hữu được quy định thế nào?
Quyền định đoạt tài sản là một trong ba quyền năng của mà chủ thể sở hữu tài sản có. Khi là chủ sở hữu tài sản thì chủ thể có quyền định đoạt tài sản. Cụ thể, “Chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, để thừa kế, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng, tiêu hủy hoặc thực hiện các hình thức định đoạt khác phù hợp với quy định của pháp luật đối với tài sản.” - Theo Bộ Luật Dân sự năm 2015
Điều luật trên đã liệt kê những hành vi mà chủ thể hữu có thể thực hiện để định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình, các loại hành vi có mục đích chuyển quyền sở hữu đối với tài sản gồm:
- Chủ sở hữu xác lập hợp đồng như: bán, trao đổi, tặng cho, cho vay;
- Chủ sở hữu thực hiện hành vi pháp lý đơn phương định đoạt tài sản như để thừa kế thông qua lập di chúc; từ bỏ quyền sở hữu đối với tài sản.
Bên cạnh đó, chủ sở hữu còn có thể thực hiện các hành vi định đoạt bản thể vật chất của tài sản như tiêu dùng hay tiêu hủy tài sản.
=> Xem thêm: Quyền định đoạt và tự định đoạt của đương sự
3. Quyền định đoạt có bị hạn chế không?
Điều 196 Bộ luật dân sự 2015 có quy định:
“1. Quyền định đoạt chỉ bị hạn chế trong trường hợp do luật quy định.
2. Khi tài sản đem bán là tài sản thuộc di tích lịch sử - văn hóa theo quy định của Luật di sản văn hóa thì Nhà nước có quyền ưu tiên mua.”
Trường hợp cá nhân, pháp nhân có quyền ưu tiên mua đối với tài sản nhất định theo quy định của pháp luật thì khi bán tài sản, chủ sở hữu phải dành quyền ưu tiên mua cho các chủ thể đó.
Điều luật này chỉ ra nguyên tắc định đoạt đối với tài sản, đó là chủ thể có toàn quyền định đoạt tài sản theo ý mình (như chọn người nhận chuyển giao quyền sở hữu, cách thức định đoạt...) và quyền này chỉ bị hạn chế trong trường hợp luật quy định.
Lưu ý: Việc định đoạt tài sản phải do người có năng lực hành vi dân sự thực hiện không trái quy định của pháp luật. Trường hợp pháp luật có quy định trình tự, thủ tục định đoạt tài sản thì phải tuân theo trình tự, thủ tục đó.
4. Người không phải chủ sở hữu có quyền định đoạt tài sản không?
Quyền định đoạt tài sản thuộc về chủ sở hữu tài sản. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, tuy không phải chủ sở hữu nhưng vẫn có quyền định đoạt tài sản.
Bộ luật dân sự 2015 có quy định như sau: “Người không phải là chủ sở hữu tài sản chỉ có quyền định đoạt tài sản theo ủy quyền của chủ sở hữu hoặc theo quy định của luật.”
Như vậy, một chủ thể không phải chủ sở hữu nhưng lại có quyền định đoạt đối với tài sản khi có căn cứ sau đây:
- Theo sự ủy quyền định đoạt của chủ sở hữu.
- Theo quy định của pháp luật. Ví dụ: cơ quan thi hành án có quyền ký hợp đồng thuê bán đấu giá tài sản; các cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý những tài sản vi phạm quy định của pháp luật để sung công quỹ; bên giữ tài sản có quyền bán tài sản nếu những tài sản đó có nguy cơ hư hỏng, mất giá trị nếu không được xử lý ngay...
=> Xem thêm: Quy định pháp luật về sở hữu riêng
Ảnh 2. Quy định pháp luật về quyền định đoạt?_Hotline: 0972118764
III. TỔNG KẾT PHẦN GIẢI ĐÁP
Kính thưa Quý Khách hàng, từ những tổng hợp và phân tích trên đây, Công ty Luật TNHH TLK xin đưa ra phần giải đáp như sau!
Để làm rõ trường hợp của Quý Khách, Luật TLK sẽ giải đáp cho bạn dựa trên hai vấn đề chính sau đây:
Thứ nhất, về quyền lập di chúc và định đoạt tài sản.
- Về quyền định đoạt tài sản. Theo BLDS năm 2015, cụ thể tại điều 194 quy định về quyền định đoạt của chủ sở hữu như sau: “Chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, để thừa kế, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng, tiêu hủy hoặc thực hiện các hình thức định đoạt khác phù hợp với quy định của pháp luật đối với tài sản.”
Với tư cách là chủ sở hữu mảnh đất và căn nhà, Quý Khách có quyền định đoạt tài sản của mình. Cụ thể là Quý Khách có quyền định đoạt để thừa kế tài sản này mà không cần phải thông qua ý kiến của các thành viên trong gia đình (trừ trường hợp đồng sở hữu tài sản).
- Về quyền lập di chúc. Pháp luật quy định, Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định (Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép) có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.
Như vậy, Quý Khách hàng hoàn toàn có quyền lập di chúc và định đoạt tài sản của mình theo ý chí và nguyện vọng của bản thân trong khuôn khổ pháp luật.
Thứ hai, về tính hợp pháp của di chúc.
Về cơ bản, việc phân chia di sản sẽ được thực hiện theo nguyện vọng trong di chúc hợp pháp của người đã mất, tuy nhiên cần lưu ý về việc giới hạn quyền định đoạt tài sản trong trường hợp có người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc, cụ thể:
Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
- Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Tóm lại, trong trường hợp trên Quý Khách hoàn toàn có quyền lập di chúc và định đoạt tài sản của mình. Tuy nhiên để lập di chúc được thuận lợi nhất, Quý Khách hàng nên tham khảo thêm quy định của pháp luật để lập di chúc đúng hình thức, điều kiện và các trường hợp cần lưu ý. Mọi thắc mắc Quý Khách có thể liên hệ với chúng tôi, Công ty Luật TNHH TLK luôn sẵn sàng hỗ trợ Quý Khách!
=> Xem thêm: Thủ tục chia di sản thừa kế
IV. BẠN NÊN LỰA CHỌN MỘT TỔ CHỨC CUNG CẤP DỊCH VỤ PHÁP LÝ NHƯ THẾ NÀO LÀ TỐT NHẤT?
Một tổ chức cung cấp dịch vụ pháp lý chất lượng và uy tín cần có một số tiêu chí như sau:
Thứ nhất: Phải là tổ chức pháp lý chính thống, có giấy phép hoạt động hợp pháp;
Thứ hai: Có Ban lãnh đạo phải là luật sư, giàu kinh nghiệm và có học vị cao thì càng tốt;
Thứ ba: Có đội ngũ luật sư, hệ thống nhân sự bài bản, chuyên nghiệp, được đào tạo kỹ lưỡng;
Thứ tư: Thân thiện, tận tâm và nỗ lực hết sức vì lợi ích của khách hàng. Coi sự hài lòng của khách hàng, chất lượng công việc là danh dự của chính mình;
Thứ năm: Quy trình cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp, chu đáo, linh hoạt và logic để tối ưu hóa hiệu suất công việc, đồng thời tiết kiệm tối đa thời gian của khách hàng;
Thứ sáu: Giá dịch vụ hợp lý, cạnh tranh;
Thứ bảy: Dịch vụ phong phú cả về lĩnh vực cung cấp tới các gói dịch vụ trong cùng một lĩnh vực để khách hàng lựa chọn gói dịch vụ phù hợp, cũng như có thể hỗ trợ toàn diện cho khách hàng trong suốt quá trình hoạt động;
Thứ tám: Có năng lực Kết nối – Xúc tiến quan hệ thương mại cho khách hàng nếu khách hàng có nhu cầu,…
Việc tìm kiếm cho mình một tổ chức tư vấn pháp lý toàn diện, chuyên nghiệp và uy tín là điều mà bất cứ khách hàng nào cũng mong muốn. Bởi không ai muốn bị rủi ro thiệt hại cả về tài chính lẫn thời gian mà kết quả lại không đạt được như kỳ vọng. Tuy nhiên để tìm được tổ chức như vậy thì không phải là điều dễ dàng bởi số lượng đơn vị cấp dịch vụ tại thị trường Việt Nam hiện nay là rất nhiều với chất lượng khác nhau.
Một gợi ý cho bạn rằng, Công ty Luật TNHH TLK của chúng tôi tuy không dám nhận là công ty cung cấp dịch vụ pháp lý tốt nhất thị trường nhưng Chúng tôi thỏa mãn tất cả các tiêu chí nêu trên và còn nhiều hơn thế, chắc chắn sẽ là một sự lựa chọn tốt cho Quý vị.
Ảnh 3. Quy định pháp luật về quyền định đoạt?_Hotline: 0972118764
V. MỘT SỐ CÂU HỎI LIÊN QUAN TỚI QUYỀN ĐỊNH ĐOẠT.
Câu hỏi 1: Con trai tôi bị tâm thần và đã được quyết định là mất năng lực hành vi dân sự, tôi có mua cho con một chiếc máy tính để cho con giải trí nhưng con đã mang bán cho bạn để đổi lấy cái điện thoại cũ. Tôi muốn hỏi việc mua bán như vậy có được công nhận hay không?
Trả lời:
Với câu hỏi này, Luật TLK xin được trả lời như sau:
Thứ nhất, việc mua bán tài sản được thực hiện xem xét trên cơ sở của quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu. Quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy tài sản.
Thứ hai, xét điều kiện thực hiện quyền định đoạt
Việc định đoạt tài sản phải do người có năng lực hành vi dân sự thực hiện không trái quy định của pháp luật.
Trong trường hợp của chị, con trai chị bị tâm thần. Theo Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về trường hợp này như sau:
“Điều 22. Mất năng lực hành vi dân sự
1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần…
2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện”
Như vậy, con trai chị là người mất năng lực hành vi dân sự nên không đủ điều kiện thực hiện quyền định đoạt tài sản và các giao dịch dân sự của con trai chị phải do người đại diện pháp luật xác lập, thực hiện. Để giải quyết tình huống này, chị có thể nói chuyện với người mua chiếc máy tính, nếu không thể thỏa thuận, chị có thể tiến hành làm việc với cơ quan có thẩm quyền để giải quyết.
Câu hỏi 2: Tôi có được ủy quyền để người khác định đoạt tài sản của mình không?
Trả lời:
Để tạo điều kiện thuận lợi cho chủ sở hữu khi định đoạt tài sản, Bộ Luật dân sự năm 2015 đã quy định việc uỷ quyền định đoạt tài sản. Chủ sở hữu có thể uỷ quyền cho người khác định đoạt tài sản, người được uỷ quyền phải thực hiện việc định đoạt theo phương pháp, cách thức phù hợp với ý chí và lợi ích của chủ sở hữu.
Ngoài ra, vì lợi ích chung của xã hội và để bảo đảm ổn định giao lưu dân sự trong những trường hợp nhất định, Điều 196 Bộ Luật dân sự năm 2015 còn quy định việc hạn chế quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu. Đó là những trường hợp tài sản bị kê biên, hoặc tài sản đã được đem đi làm vật bảo đảm cho việc thực hiện nghĩa vụ. Nếu các quan hệ đặt cọc, thế chấp chấm dứt, quyết định kê biên tài sản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền không còn hiệu lực, thì quyền định đoạt của chủ sở hữu được khôi phục.
Trong thực tế có những trường hợp tuy không phải là chủ sở hữu, chủ sở hữu không uỷ quyền, việc định đoạt có thể không theo ý chí của chủ sở hữu nhưng theo quy định pháp luật những người đó vẫn có quyền.
=> Xem thêm: Người bán đất không phải chủ sở hữu đất thì có thể kiện tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản không
Trên đây là một số nội dung tổng hợp tư vấn mà Chúng tôi xin dành tới Quý Khách hàng. với tư cách là đơn vị cung cấp dịch vụ, chúng tôi luôn thấu hiểu và sẵn sàng đồng hành giải quyết những nhu cầu cũng như những khó khăn mà Quý Khách hàng đang gặp phải. Nếu còn vướng mắc hoặc cần tư vấn chuyên sâu hơn, Quý Khách hàng vui lòng liên hệ tới số tổng đài: 0972118764 để được luật sư tư vấn trực tiếp (tư vấn hoàn toàn miễn phí).
Xin chân thành cảm ơn Quý vị!
Phòng Tố Tụng – Công ty Luật TNHH TLK
CÔNG VIỆC CÔNG TY LUẬT TNHH TLK THỰC HIỆN
1. Tư vấn cho Quý khách hàng tất cả các vấn đề pháp lý liên quan tới đời sống xã hội, cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và nhà đầu tư.
2. Cung cấp tới Quý Khách hàng, đại diện thực hiện tất cả các dịch vụ pháp lý liên quan tới đời sống xã hội, cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và nhà đầu tư.
CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI
1. Hỗ trợ cho Quý Khách hàng trong việc kết nối – xúc tiến thương mại trong quá trình hoạt động.
2. Chiết khấu % phí dịch vụ khi Quý Khách hàng sử dụng dịch vụ lần thứ hai.
3. Chăm sóc tư vấn pháp lý miễn phí về pháp luật doanh nghiệp trong một năm (nếu Quý Khách hàng là tổ chức, doanh nghiệp).
4. Chăm sóc, tư vấn pháp lý miễn phí về pháp luật thuế - kế toán cho doanh nghiệp trong vòng một năm (nếu Quý Khách hàng là tổ chức, doanh nghiệp).
5. Cung cấp hệ thống quản trị nội bộ doanh nghiệp (nếu Quý Khách hàng là tổ chức, doanh nghiệp).
CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI MỚI NHẤT TẠI ĐÂY
Chúng tôi luôn sẵn sàng làm người bạn đồng hành, tận tâm và là điểm tựa pháp lý vững chắc cho Quý Khách hàng.
Kính chúc Quý Khách hàng sức khỏe cùng sự phát triển thịnh vượng!
Trong trường hợp có nhu cầu cần tư vấn, sử dụng dịch vụ Quý Khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây:
CÔNG TY LUẬT TNHH TLK
- ĐT: +(84) 243 2011 747 Hotline: 097 211 8764
- Email: info@tlklawfirm.vn Website: tlklawfirm.vn
